Αν μας έχει μάθει κάτι το ελληνικό κλίμα, είναι ότι πρέπει να ζεις στα άκρα! Ακραίες θερμοκρασίες, δυναμικό μικροκλίμα και πολλά ακόμα ζητήματα που θα θίξουμε εδώ.
Τα ξηρά Καλοκαίρια, οι υγροί Χειμώνες και ενίοτε το θαλασσινό αλάτι, την ώρα που το κλίμα μας ερημοποιείται, θέτουν έναν απαιτητικό αλλά όχι ακατόρθωτο γρίφο για κάθε ερασιτέχνη κηπουρό.
Οι ιδιαιτερότητες του ελληνικού κλίματος είναι ένα από τα σημεία που θα σταθούμε μαζί με μια συμβουλή: ας είστε λίγο καχύποπτοι πριν να φυτέψετε οτιδήποτε, ακόμα και αν το δείτε σε φυτώριο, αν δεν το έχετε δει φυτεμένο στην γειτονιά σας. Από τις πιο συχνές περιπτώσεις είναι οι αγορές φυτών και δέντρων που σε συνθήκες φυτωρίου ακμάζουν και στην αυλή σου πεθαίνουν! Στο άρθρο που ακολουθεί αναδημοσιεύουμε κάποιες φωτογραφίες της αρχιτέκτονος Ελένης Ψυλλάκη από τον υπέροχο κήπο της στην Κρήτη, καθώς και την φωτογραφία πάνω από τον Μόλυβο του Κωνσταντίνου Σταματέλλη.
Αν μένεις σε περιοχή όπου τα καλοκαίρια είναι βάναυσα με τον κήπο σου, μια καλή ιδέα είναι να χρησιμοποιήσεις υλικά από ουδέτερη χρωματική παλέτα ή να ασβεστώσεις ή απλά να ασπρίσεις τους ανοιχτόχρωμους τοίχους. Έτσι όχι μόνο θα αντανακλώνται οι ακτίνες του ήλιου, αλλά θα δημιουργήσεις ένα ευχάριστο σκηνικό!
Οι ελιές είναι ένα από τα πιο γνωστά ελληνικά δέντρα από την αρχαιότητα. Έχει προσαρμοστεί στα ζεστά καλοκαίρια και μπορεί να επιβιώσει από τις κακουχίες του ελληνικού καύσωνα. Στο αιώνιο ερώτημα αν είναι καλύτερο το χώμα ή η γλάστρα, η απάντηση είναι πως εξαρτάται το μέγεθος που θέλεις να φτάσει η ελιά. Το χώμα έχει περισσότερα πλεονεκτήματα, ενώ η γλάστρα είναι μια πολύ καλή λύση, αν μπορείς να ικανοποιήσεις τις ανάγκες της ελιάς σε ήλιο.
Μπορείς να επιλέξεις ποικιλία που να βγάζει καρπούς ή απλά διακοσμητική. Όσο αφορά το μέγεθος καλό είναι να ξέρεις ότι και η ελιά ακολουθεί την λογική όλων των δέντρων. Αν την θέλεις μικρή, κλάδευε την στο ύψος που θέλεις (αρκεί να έχει φύλλα), πότισε με λιγότερο νερό και περιόρισε την γλάστρα που βρίσκεται.
Δώσε χρώμα στην κήπο σου με τα υπέροχα ελληνικά φυτά. Αντί για εποχιακά λουλούδια, μπορείς να προτιμήσεις αμυγδαλιές, κουτσουπιές, βουκαμβίλιες, δεντρολίβανο ή άλλα ανθεκτικά και πανέμορφα δέντρα, αρωματικά φυτά ή αγγειόσπερμα. Θα κερδίσεις σε χρώμα, αλλά μπορείς να κερδίσεις και σε γεύση!
Τα φυτά που είναι ανθεκτικά στην ξηρασία έχουν άμεση σχέση με το που βρίσκεσαι. Κάθε περιοχή και κάθε κλίμα έχει φυτά που ανταποκρίνονται καλύτερα. Αν έχεις την ευκαιρία φύτεψε αρωματικά φυτά, λαχανικά και βότανα, όπως βασιλικό, δυόσμο, μέντα, ρίγανη, θυμάρι, κρεμμυδάκια, καρότα, φασκόμηλο. Κάποια από αυτά (χαρακτηριστικά ο δυόσμος και η ρίγανη) δρουν επεκτατικά, οπότε θα δημιουργήσουν μικρά δασάκια, όπου δεν θα φυτρώνει κανένα ενοχλητικό ζιζάνιο!
Οι κεραμικές γλάστρες είναι προτιμητέες στα ζεστά κλίματα, γιατί αφενός είναι αισθητικά πιο όμορφες και αφετέρου γιατί συγκρατούν την υγρασία και προστατεύουν το φυτό καλύτερα σε σχέση με την πλαστική γλάστρα. Από την άλλη μεριά έχουμε δεκάδες κεραμοποιεία, καθώς πρόκειται για μια τέχνη που χρησιμοποιούνταν παραδοσιακά για εκατοντάδες χρόνια και οι περισσότεροι λατρεύουν τις κεραμικές γλάστρες. Ειδικά ο συνδυασμός πιθάρι με αναρριχητικό φυτό, είναι πιο παραδοσιακός και από το τζατζίκι!
Οι γλάστρες από οποιοδήποτε υλικό εξυπηρετούσαν τον ελληνικό πληθυσμό από τα αρχαία χρόνια. Είναι ο πιο εύκολος τρόπος να κατέχεις ένα φυτό, χωρίς να είσαι δεσμευμένος με το σημείο που βρίσκεται. Άλλωστε ήταν σπανιότερο για τους Έλληνες να έχουν κήπο. Το συχνότερο ήταν να έχουν γλάστρες κατάλληλα προσανατολισμένες προς τις ανάγκες των φυτών που φιλοξενούσαν.
Τα εσπεριδοειδή είναι από τα πιο εύκολα φρούτα να πιάσουν στην Ελλάδα, αλλά απαιτούν υψηλές θερμοκρασίες, δεν τους αρέσει ο πάγο, πιάνουν σε υψόμετρα κάτω των 300 μέτρων (πάλι για τον παγετό) και αναπτύσσονται εκπληκτικά σε υψόμετρα κοντά στην στάθμη της θάλασσας. Πιο ευαίσθητα είναι οι κιτριές, το λάιμ ή λιμμετιά και η λεμονιά, ενώ πιο ανθεκτικά τα πορτοκάλια και τα μανταρίνια. Μπορείς να τα έχεις στο χώμα ή σε γλάστρες, όμως στην γλάστρα θα έχουν πολύ αργή ανάπτυξη. Καλό είναι να προφυλάσσονται από τον βοριά, κοντά σε τοίχους ή ανεμοφράχτες από ψηλά δέντρα.
Η συμμετρία είναι κάτι που βοηθά την καλή παρουσίαση του κήπου μας και μπορεί να μας βοηθήσει στην περίπτωση των αναρριχητικών φυτών να φτιάξουμε όμορφες αψίδες. Συνολικά η τελειότητα της συμμετρίας ήταν κάτι που υπήρχε στα ελληνικά σπίτια από την αρχαιότητα, οπότε δεν υπάρχει λόγος να σταματήσουμε τώρα…
Η Βουκαμβίλια αυτό το αγαπημένο ανθεκτικό φυτό που ομορφαίνει τα καλοκαίρια μας, ευδοκιμεί από θερμοκρασίες 17-28 βαθμούς κελσίου, κάτω από το 0 πρέπει να την καλύψεις με πανί παγετοπροστασίας και κάτω από τους -3C πεθαίνει (αν οι ρίζες προφυλάσσονται από το χιόνι αντέχει, αλλά πρέπει να αφαιρέσεις το χιόνι αν είναι σε χώμα). Φυσικά αν είναι προστατευμένη από τον παγωμένο βοριά, θα αντέξει ακόμα και στους -5C. Στις περιπτώσεις που η θερμοκρασία της περιοχής που θα την τοποθετήσεις είναι αρκετά υψηλή, οφείλεις να την κλαδεύεις πιο συχνά γιατί ως προερχόμενο από την Λατινική Αμερική φυτό, θα μεγαλώσει με ταχύτατους ρυθμούς και θα σε δυσκολέψει αρκετά.
Στην Ελλάδα τα αναρριχητικά φυτά σε συνδυασμό με μια πέργκολα, είναι ίσως από τις πιο οικείες εικόνες που έχουμε. Ιδανικές επιλογές είναι οι κισσοί που όμως δεν αντέχουν πάντα σε σταθερά υψηλές θερμοκρασίες, σε αντίθεση με τις βουκαμβίλιες, τα σταφύλια, το γιασεμί και άλλα φυτά της οικογένειας των ριχόσπερμων. Στην σκιά είναι πάντα πιο εύκολο να περνάς αρκετή ώρα τα καλοκαίρια σου μπροστά στην βεράντα ή οπουδήποτε στον κήπο!
Αυτά ήταν τα 10 μικρά μυστικά της Ελληνικής κηπουρικής, για έναν παραδοσιακό ελληνικό κήπο. Μπορείς να δεις τα αφιερώματα που έχουμε κάνει για τον κήπο, ώστε να μάθεις περισσότερα για τα βότανα, τα αρωματικά φυτά, τις βουκαμβίλιες και τις πέργκολες.