Τα γούρια της πρωτοχρονιάς για να πάνε όλα ρόδι-να!

Δεν είμαστε προληπτικοί αλλά η κρεμμύδα, το ποδαρικό, το πέταλο, το φλουρί και το ρόδι είναι ιερά! Απολαύστε τον μικρό λαογραφικό οδηγό καλής τύχης από το decoration.gr για να σας πάνε όλα ρόδι-να και να ξορκίσετε το κακό για την χρονιά που θα έρθει!

Κρεμμύδα (Scilla maritima)

Πολύ κοινό φυτό στην Κρήτη όπου φυτρώνει άγριο. Μοιάζει με μεγάλο κρεμμύδι και δεν χρειάζεται ποτέ πότισμα. Επιβιώνει μόνο με την υγρασία. Μπορείς να έχεις την ίδια κρεμμύδα για πολλά χρόνια και αυτή πάντοτε ανθίζει γύρω στα τέλη Νοέμβρη. Έχει δηλητήριο που περισσότερο προκαλεί φαγούρα παρά σκοτώνει, αλλά καλό είναι να την κρατάτε μακριά από παιδιά και κατοικίδια.

Ο λαός μας αγαπά την κρεμμύδα, γιατί θαυμάζει την ζωογόνο της δύναμη και την θέλησή της για επιβίωση ακόμα και όταν βγαίνει από το χώμα. Μια κρεμμύδα που ανθίζει πρακτικά σημαίνει ότι ο αέρας του σπιτιού είναι καλός και έχει όση υγρασία χρειάζεται.

Δεν υπάρχει κάποιο μειονέκτημα από την κρεμμύδα εκτός αν την φάτε ή την σπάσετε και τρίψετε κάποιο μέρος του σώματός σας μετά.

Πέταλο

Το πέταλο συμβολίζει τον πλούτο και την καλή τύχη και την παραμονή της πρωτοχρονιάς το έθιμο προστάζει να κρεμαστεί έξω από την πόρτα. Λογικό, μιας και το να έχεις άλογο και να το συντηρείς, ήταν πάντοτε σημάδι πλούτου. Το απολύτως τυχερό είναι να βρεις το πέταλο στον δρόμο ή να έχει 7 τρύπες (4 στην μία πλευρά και 3 στην άλλη. Μην ρωτάτε γιατί…).

Το μόνο μειονέκτημα είναι ότι δεν πρόκειται να βρεις πέταλο στον δρόμο, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν μετακινούμαστε με το άλογο (Συγνώμη το άσπρο άλογο είναι δικό σας; Με έχετε κλείσει!).

Ρόδι

Το ρόδι θεωρείται από τα αρχαία χρόνια σύμβολο γονιμότητας, αφθονίας, αιωνιότητας, καλής τύχης αλλά και του θανάτου (για αυτό είναι και στα κόλυβα). Μάλιστα ήταν συνδεδεμένο με την Ήρα, την Αφροδίτη, την Δήμητρα, την Αθηνά και την Περσεφόνη. Σύμφωνα με τον μύθο, Πλούτωνας «έδεσε» την Περσεφόνη με τον Κάτω Κόσμο δίνοντάς της να φάει ρόδι.

Αντίστοιχη σημασία γονιμότητας και καλοτυχίας έχει το ρόδι στην Αίγυπτο, την Κίνα και την Βόρεια Αφρική. Το ελληνικό έθιμο προστάζει ο σπιτονοικοκύρης να σπάει ένα ρόδι μετά την αλλαγή του χρόνου, για να ξεκινήσει η νέα χρονιά με καλή τύχη.

Αν υπάρχει ένα μειονέκτημα αυτό είναι ο σπιτονοικοκύρης να σπάσει το ρόδι στο χαλί.

Φλουρί

Το φλουρί στην βασιλόπιτα θεωρείται ένα κατεξοχήν ελληνικό έθιμο. Παλαιότερα έβαζαν στην βασιλόπιτα φλουρί «Κωνσταντινάτο» (χρυσό βυζαντινό νόμισμα με τον Μέγα Κωνσταντίνο και την Αγία Ελένη) ή χρυσή λίρα.

Πλέον στα περισσότερα σπίτια το έθιμο λέει ότι ο νικητής που θα βρει το φλουρί κερδίζει ένα έξτρα δώρο ή χρηματικό δώρο, ενώ έχει και την τύχη να τον ακολουθεί μια ολόκληρη χρονιά. Το έθιμο προστάζει να κοπούν κομμάτια για τον Άγιο Βασίλη, τον Χριστό, την Παναγία, τον φτωχό, το σπίτι, τα ζωντανά, τα χωράφια και τα αμπέλια. Μετά η οικογένεια μπορεί να τσακωθεί ελεύθερα για τα ψυχουλάκια που απέμειναν.

Αν ενοχλεί κάτι είναι τα γιαγιοπάππουδα που στήνουν το φλουρί για να το βρει το εγγονάκι τους!

Ποδαρικό

Το ποδαρικό είναι το πιο προληπτικό γούρι που υπάρχει. Για αυτό ζητούν από κάποιον «καλότυχο» και «γουρλή» να πάει στο σπίτι τους για ποδαρικό. Τα παιδιά και τα κατοικίδια θεωρούνται ιδιαίτερα γούρικα, λόγω της αθωότητάς τους και της έλλειψης κακίας ή αρνητικής σκέψης. Σε μερικά μέρη ο γουρλής πατά ένα σίδερο ώστε να είναι όλοι στο σπίτι «σιδερένιοι».

Το μόνο μειονέκτημα είναι ο σπιτονοικοκύρης να είναι προληπτικός και γκαντέμης (μάθημα ετυμολογίας: God Damned= θεοκατάρατος και ελληνοποιήθηκε σε Γκαντέμης) από μόνος του, οπότε ότι κακό του συμβεί θα το ρίξει σε αυτόν που έκανε το ποδαρικό. Είναι ένα άλλοθι όμως για τους γκαντέμηδες.

Άλλα πρωτοχρονιάτικα γούρια είναι το κέρατο (από την κατσίκα Αμάλθεια που ήταν τροφός του Δία), η πέτρα (σταθερότητα), το βελανίδι (για Έλληνες και Κέλτες), το γκι, η ημισέληνος (βλέπε πέταλο), το κουδούνι (διονυσιακό κατάλοιπο) και άλλα, τα οποία τηρούνται ανά περιοχές.